Separacja jest instytucją stosunkowo rzadko spotykaną na wokandach sądowych. W większości, małżonkowie którzy decydują się na rozejście, podejmują decyzję o rozwodzie, pomijając w zupełności rozwiązania wynikające z separacji. W mojej ocenie, warto poznać uregulowania dotyczące separacji, gdyż jako tzw. rozwód na próbę, może ułatwić decyzję o ostatecznym rozejściu się małżonków.
Czym zatem jest separacja i czym różni się od rozwodu.
Instytucję separacji reguluje art. 61.1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Separacja może być orzeczona przez Sąd, kiedy pomiędzy małżonkami nastąpił ZUPEŁNY rozkład pożycia małżeńskiego (pożycia fizycznego, uczuciowego oraz więzi gospodarczych).
Podstawową różnicą pomiędzy separacją a rozwodem jest to, że zarówno w separacji jak i rozwodzie, konieczną przesłanką do ich orzeczenia jest nastąpienie ZUPEŁNEGO rozkładu pożycia małżeńskiego, natomiast w przypadku rozwodu, rozkład taki ma mieć również charakter TRWAŁEGO, tzn. takiego, kiedy nie ma już możliwości na powrót małżonków do małżeństwa.
Na marginesie, chciałbym wskazać, że w Kancelarii klienci stosunkowo często pytają mnie, czy to prawda, że aby Sąd orzekł rozwód, rozkład pożycia małżonków musi trwać conajmniej 6 miesięcy. Odpowiedź na to pytanie nie jest do końca możliwa, gdyż kwestia ustalenia zupełności rozkładu jest zależna od wielu czynników. Inaczej Sąd będzie oceniał np. 3 miesięczny rozkład pożycia małżonków, którzy stanowili małżeństwo przez 20 lat a inaczej małżonków, którzy żyli razem przez rok. Zasadą jest jednak, że aby Sąd nie oddalił naszego żądania, rozkład pożycia w przypadku rozwodu musi trwać ok 4 miesiące, choć jak powtarzam nie ma w tym zakresie reguły. Jeden Sąd nie przywiąże do tego wagi zaś drugi może stwierdzić, że 4 miesięczny rozkład jest za krótki, żeby móc orzec rozwód.
W przypadku separacji, okres rozkładu pożycia małżeńskiego może być jednak zdecydowanie krótszy niż w przypadku rozwodu, co automatycznie pozwala zdecydowanie wcześniej złożyć pozew do Sądu.
Co więcej, separacja jest rozwiązaniem korzystnym dla osób wierzących. Podkreślić należy, że często w sprawach o rozwód, jeden z małżonków nie chce się zgodzić na orzeczenie rozwodu, powołując się przy tym na kwestie wiary. Wskazać jednak należy, że tak jak nauka kościoła katolickiego wyklucza możliwość rozwodu małżonków, tak dopuszcza, na gruncie prawa kanonicznego orzeczenie separacji.
Kolejnym podobieństwem separacji i rozwodu jest to, że wnosząc o orzeczenie separacji, podobnie jak w przypadku rozwodu, możemy domagać się jej orzeczenia z winy drugiego małżonka, jak również wnosić o orzeczenie separacji bez ustalania winy któregokolwiek z małżonków. Co więcej, w trakcie tego postępowania, możemy uregulować kwestie alimentów na drugiego małżonka jak również ustalić alimenty na dzieci, a także uregulować kwestie władzy rodzicielskiej oraz kontakty z małoletnimi.
Podobnie jak w rozwodzie, w przypadku separacji, z chwilą jej orzeczenia, pomiędzy małżonkami następuje ustrój rozdzielności majątkowej.
Podstawową różnicą pomiędzy separacją o rozwodem jest to, że w przypadku orzeczenia separacji, żaden z małżonków nie może zawrzeć kolejnego małżeństwa oraz nie może powrócić do swojego nazwiska sprzed zawarcia związku małżeńskiego.
A jak wyglądają koszty postępowania sądowego?
W przypadku separacji, koszty postępowania nie różnią się niczym od tych, które należy ponieść w przypadku wniesienia sprawy o rozwód (600 zł)
SEPARACJA NA ZGODNY WNIOSEK MAŁŻONKÓW
Czymś co stanowi podstawową różnicę pomiędzy separacją o rozwodem jest możliwość orzeczenia separacji na zgodny wniosek małżonków, którzy nie posiadają wspólnych małoletnich dzieci. W takim przypadku, wystarczy aby oboje małżonkowie złożyli w sądzie zgodny wniosek i opłacili go kwotą 100 zł. W takim przypadku, nie powinno być żadnego problemu z orzeczeniem separacji i to w stosunkowo szybkim czasie.
Separacja nazywana jest często rozwodem na próbę, gdyż pozwala na złożenie wniosku o jej orzeczenie zdecydowanie szybciej, aniżeli w przypadku sprawy o rozwód. Co więcej, w przypadku, kiedy małżonkowie dojdą do przekonania, że ich problemy w małżeństwie miały charakter przejściowy, w każdym czasie mogą wnieść do Sądu wniosek o uchylenie separacji i powrót do normalnego pożycia. W przypadku zaś kiedy na skutek orzeczonej separacji, dojdziemy do wniosku, że nie ma możliwości powrotu do małżeństwa, w każdej chwili możemy wnieść do Sądu pozew o rozwód.
REASUMUJĄC
Separacja stosunkowo niewiele różni się od rozwodu, więc wydawać by się mogło, że nie ma w ogóle sensu wnosić o jej orzeczenie. Są jednak przypadki, kiedy orzeczenie separacji pozwala małżonkom nabrać przekonania czy warto ostatecznie się rozwieść czy jednak można powrócić do wspólnego życia z drugą osobą. Co więcej, w przypadku osób wierzących, orzeczenie separacji może być jedyną możliwością wyjścia z toksycznego związku w zgodzie z własnymi przekonaniami i nauką kościoła katolickiego. Kluczowe jest również to, że w przypadku problemów małżeńskich, zdecydowanie szybciej możemy wnieść o separację niż rozwód, co dla wielu osób będzie miało też kluczowe znaczenie.
PLUSY SEPARACJI
– pozew może zostać złożony zdecydowanie wcześniej niż w przypadku rozwodu
-rozkład pożycia nie musi być trwały
-zgodna z nauką kościoła
-w przypadku wniosku zgodnego- tańsza od rozwodu
-w jej ramach można domagać się alimentów na małżonka, dzieci oraz uregulować kwestie dotyczące władzy rodzicielskiej oraz kontaktów z małoletnimi,
-w każdym czasie można wnieść o jej zniesienie lub orzeczenie rozwodu
MINUSY SEPARACJI
-niewielkie różnice w stosunku do rozwodu
-koszty postępowania praktycznie takie same jak w przypadku rozwodu
-czas postępowania taki sam jak w przypadku rozwodu
-brak możliwości zmiany nazwiska oraz zawarcia nowego małżeństwa
Uważam, że separacja jest mocno niedoceniana przez wiele osób, które planują zakończyć swój związek małżeński, jednak w mojej osobistej ocenie, w przypadku kiedy małżonkowie nie widzą możliwości dalszego wspólnego życia i chcą zakończyć małżeństwo w sposób zgodny, lepszym rozwiązaniem może być dla nich, wniesienie do Sądu pozwu o rozwód bez orzekania o winie.
Chcesz się rozwieść albo orzec separację? Nie wiesz co wybrać? Chcesz dowiedzieć się więcej?
Zapraszam do kontaktu z moją Kancelarią, gdzie w sposób kompleksowy pomogę załatwić Ci Twój problem prawny.