Site Loader
ul. Cieszyńska 8/7, 43-300 Bielsko-Biała

Z końcem roku 2024 Rada MInistrów przyjęła projekt zmian w kodeksie karnym. Zmian jest bardzo dużo i dotykają różnych sfer i dziedzin prawa karnego- w tym prawa karnego wykonawczego. Na ten moment nie wiadomo jakie będą losy tej ustawy- bowiem wszystko zależy od podpisu Prezydenta.

Zmiany mają dotyczyć nie tylko zwiększenia decyzyjności sądów na etapie wyrokowania czy też uwzględniania wniosków np. wniosków o dobrowolne poddanie się karze ale głównej mierze dotykają one również osób pozbawionych wolności w zakresie okresów po których mogą ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie czy też wyeliminowanie instytucji sprzeciwu prokuratora w sprawach o dozór czy warunkowe zwolnienie.

Analizując treść projektu ustawy należy przyjąć- że jest ona bardzo wyczekiwana i częściowo odpowiada na wiele postulatów związanych ze stosowaniem kar i środków karnych a co najważniejsze- pozytywnie wpływa na sytuację skazanych- odbywających kary pozbawienia wolności.

Ważne i oczekiwane zmiany przewdziano również w zakresie stosowania i przedłużania aresztów- instytucji chyba najbardziej nadużywanej i nierozumianej w stosowaniu od lat. Postulowane zmiany pozwolą na zapobieżenie nieuzasadnionego przedłużania aresztów w sprawach błahych oraz uniemożliwią ich często nieuzasadnione przedłużanie.

SZKODA- że ustawodawca nie zdecydował się na zmiany (tj. rozszerzenie) warunków formalnych do stosowania dozoru elektronicznego. W mojej ocenie- obecne warunki (tj. 1,6 roku pozbawienia wolności) są nieefektywne.

W mojej ocenie- Prezydent winien jak najszybciej podpisać ustawę- bo jest ona po prostu słuszna i sprawiedliwa.

Do najistotniejszych zmian należą:

  1. Dopuszczenie możliwości stosowania art. 37a k.k. w stosunku do czynów zagrożonych karą 8 lat pozbawienia wolności (do tej pory było 5 lat- co było nieefektywne wobec stale “rosnących”kar)(ZMIANA NA PLUS)
  2. rozszerzenie zasady ultima ratio kary pozbawienia wolności na wszystkie przypadki, w których przewidziana jest możliwość wyboru rodzaju kary oraz wprowadzenie zasady dopuszczającej możliwość wymierzenia kary dożywotniego pozbawienia wolności i kary pozbawienia wolności w wysokości przekraczającej 15 lat tylko wtedy, gdy zachodzą wyjątkowe okoliczności (ZMIANA NA PLUS)
  3. wyeliminowanie ograniczenia decyzyjności sądu stanowiskiem prokuratora w zakresie decyzji o nadzwyczajnym złagodzeniu kary oraz warunkowym zawieszeniu jej wykonania wobec sprawcy współdziałającego w popełnieniu przestępstwa, (ZMIANA NA PLUS)
  4. wyeliminowanie przy karze dożywotniego pozbawienia wolności możliwości obostrzenia przesłanek formalnych oraz orzekania zakazu warunkowego zwolnienia, a także wprowadzenie przy warunkowym zwolnieniu okresu próby 10 lat- (ZMIANA POŚREDNIA)
  5. wprowadzenie jednego minimum formalnego przy warunkowym zwolnieniu (po odbyciu co najmniej połowy kary) oraz wyeliminowanie z katalogu surowszych warunków formalnych warunkowego zwolnienia sprawcy, który bezprawnie utrudniał wykonanie kary pozbawienia wolności (bardzo ważne i potrzebne)
  6. zmiany (depenalizacja)w zakresie odpowiedzialności za czyn z art 233 k.k. (fałszywe zeznania) (ZMIANA NA PLUS)
  7. eliminacja przesłanek (konkretnie wskazanych w kodeksie) łagodzących i obostrzających karę, (ZMIANA POŚREDNIA)
  8. złagodzenie kary za czyny opisane w art. 190 § 1 k.k., 270a § 2 k.k., art. 271a § 2 k.k., art. 277a § 1 i 2 k.k. oraz art. 305 § 1 k.k. (CZĘŚCIOWA ZMIANA NA PLUS- ISTNIEJE WIĘCEJ PRZESTĘPSTW KTÓRE WINNY ZOSTAĆ ZMODYFIKOWANE W ZAKRESIE KARY)

Projektowane zmiany w zakresie kodeksu postępowania karnego:

  1. poszerzenie zakresu dostępu do akt sprawy dla podejrzanego i jego obrońcy w związku z wnioskiem o zastosowanie lub przedłużenie tymczasowego aresztowania oraz zapewnienie zatrzymanemu i jego obrońcy dostępu do akt postępowania,(ZMIANA NA PLUS)
  2. zmiana definicji podejrzanego na osobę, co do której zebrane dowody dostatecznie uzasadniają podejrzenie popełnienia przez nią przestępstwa i wobec której podjęto czynność procesową ukierunkowaną na jej ściganie, (ZMIANA NA PLUS)
  3. przyznanie zatrzymanemu prawa do skorzystania z pomocy obrońcy i ustanowienie obowiązku pełnienia dyżurów przez adwokatów i radców prawnych, których koszty pomocy będą ponoszone przez Skarb Państwa (ZMIANA NA PLUS)
  4. wprowadzenie regulacji realizujących prawo podejrzanego do przesłuchania z udziałem obrońcy, a w związku z tym skrócenie i odformalizowanie procedury wyznaczania obrońcy z urzędu w tym zakresie (ZMIANA NA PLUS, KTÓREJ I TAK NIKT NIE BĘDZIE STOSOWAŁ)
  5. wprowadzenie zasady obowiązkowego udziału obrońcy przy przesłuchaniu podejrzanego, który nie ukończył 18 lat oraz obowiązku utrwalenia tego przesłuchania za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk (ZMIANA POŚREDNIO POZYTYWNA- PRZESŁUCHANIA POWINNY BYĆ NAGRYWANE WSZYSTKIE)
  6. wyeliminowanie sprzeciwu prokuratora: na cofnięcie wniosku o ściganie po rozpoczęciu przewodu, wstrzymującego wykonalność postanowienia sądu o zmianie tymczasowego aresztowania na poręczenie majątkowe oraz wobec wyłączenia jawności rozprawy, a także wyeliminowanie: możliwości prowadzenia postępowania o przestępstwo groźby karalnej mimo niezłożenia wniosku o ściganie oraz wymogu udzielenia zgody przez prokuratora na uwzględnienie przez sąd wniosku o dobrowolne poddanie się karze i wprowadzenie warunku braku sprzeciwu prokuratora obecnego na rozprawie (ZMIANA NA PLUS)
  7.  wyeliminowanie możliwości zastrzeżenia przez prokuratora obecności przy kontaktach podejrzanego z obrońcą i kontroli korespondencji podejrzanego z obrońcą do 14 dni od dnia tymczasowego aresztowania (ZMIANA NA PLUS)
  8.  zmiana przesłanki szczególnej stosowania tymczasowego aresztowania w postaci surowości kary przez podwyższenie górnej granicy ustawowego zagrożenia karą za występek z 8 do 10 lat pozbawienia wolności, podwyższenie skazania na karę pozbawienia wolności z 3 lat do powyżej 3 lat, badanie obawy utrudniania prawidłowego toku postępowania w związku z surowością grożącej kary oraz wprowadzenie maksymalnego czasu trwania tymczasowego aresztowania na tej podstawie do wydania wyroku przez sąd pierwszej instancji – do 12 miesięcy (ZMIANA NA PLUS)
  9. podwyższenie zagrożenia karą pozbawienia wolności z roku do 2 lat wyłączającego (co do zasady) możliwość stosowania tymczasowego aresztowania (ZMIANA NA PLUS)
  10. wydłużenie terminu do wniesienia apelacji do 30 dni w sprawach, w których doszło do przedłużenia terminu do sporządzenia uzasadnienia (ZMIANA NA PLUS)
  11. poszerzenie reguły ne peuis w zakresie dotyczącym skazania w przypadku warunkowego umorzenia postępowania w pierwszej instancji oraz zaostrzenia kary przez wymierzenie kary dożywotniego pozbawienia wolności (ZMIANA NA PLUS)
  12. wyeliminowanie możliwości wnoszenia przez Prokuratora Generalnego w sprawach o zbrodnie kasacji z powodu niewspółmierności kary (ZMIANA NA PLUS)

Projektowane zmiany w zakresie kodeksu karnego wykonawczego:

  1. wyeliminowanie sprzeciwu prokuratora wobec postanowienia sądu i decyzji komisji penitencjarnej o udzieleniu zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego oraz wobec postanowienia o wstrzymaniu wykonania orzeczenia skutkującego zwolnieniem skazanego z aresztu śledczego lub zakładu karnego, który wstrzymuje wykonanie tego postanowienia lub decyzji do czasu uprawomocnienia (ZMIANA NA PLUS)
  2. wyeliminowanie obowiązkowego udziału prokuratora w posiedzeniach sądu i komisji penitencjarnej w przedmiocie zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego oraz posiedzeniach sądu w przedmiocie udzielenia warunkowego zwolnienia i odwołania warunkowego zwolnienia (ZMIANA NA PLUS)

REASUMUJĄC

PROJEKTOWANE ZMIANY SĄ ZASADNICZO NA PLUS I WINNY STANOWIĆ ASUMPT DO DALSZYCH ZMIAN- KTÓRYCH ZARÓWNO PRAWO KARNE JAK I PROCEDURA KARNA A W SZCZEGÓLNOŚCI PRAWO KARNE WYKONAWCZE WYMAGAJĄ OD LAT.

Zdjęcie pochodzi ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/projekt-nowelizacji-kodeksu-karnego-i-kodeksu-postepowania-karnego-trafil-do-wykazu-prac-legislacyjnych-rzadu

Post Author: rkozka

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *